فنون صدا سازی،گرم کردن صدا،افزایش طول نفس و قرائت

قاري قرآن بايد طوري بخواند كه احساس كند صداي او به سقف دهانش برخورد مي كند و صداي خود را مستقيم به بيرون ندهد.و نيز با فشار زياد هوا نباشد. كه نشانه عملکرد بد آن اينست كه قاري با كمبود نفس مواجه مي شود. چرا كه هوا بيش از مقدار لازم براي اداي حروف خارج شده و مستقيم به بيرون ارسال گرديده است و اين اشتباه است. براي درك اين مطلب شما مي توانيد دهان خود را خيلي باز كنيد و شروع به خواندن كنيد كه اين حالت، واضح ترين حالت خواندن با فشار هواست و بدترين حالت بيرون دادن مستقيم صداست.لذا براي جلوگيري از رفع اين مشكل شما مي بايست با نصف صداي خود شروع به خواندن كنيد نه با تمام انرژي و فشار زياد به صداي خود. از نظر اين حقير اين مطلب يكي از فني ترين اصول بكارگيري حنجره و صداست. البته بدين معنا نيست كه شما يك تلاوت ضعيف داشته باشيد. اگر حنجره خود را بسازيد و حنجره قوي داشته باشيد نياز به فشار زياد به حنجره نيست.براي نمونه شما تلاوتهاي استاد محمود شحات انور را بصورت تصويري تماشا كنيد خواهيد ديد كه ايشان بدون فشار به خود و بدون كمبود نفس، آيه هاي طولاني را در اوج مي خواند. ايشان نمونه بارز يك قاري هستند كه به نحو صحيح از تارهاي صوتي و فضاي دهان خود استفاده مي برند.

همچنين قاري قرآن در تمرينات وقتي شروع به خواندن مي كند بايد بگونه اي بخواند كه صدا در صاف ترين حالت خود باشد. بنابراين اگر شما مي توانيد آيه اي را با صداي خش دار بخوانيد يا به حالت صداي صاف، بايد حالت دوم را انتخاب كنيد.

اگر شما موقع خواندن قرآن فشار زيادي در اطراف گردن خود حس كرديد با يد در تمرين صحيح خود شك كنيد چرا كه شما يا در نحوه بكارگيري تارهاي صوتي اشتباه مي كنيد يا در نحوه نفس گيري(مراجعه شود به مطلب تمرين تنفس).

برخي اساتيد توصيه مي كنند كه از اعماق وجود خود شروع به خواندن كنيد و برخي ديگر توصيه مي كنند كه از فضاي دهان خود استفاده كنيد و روي آن تمركز كنيد. مطلب از اين قرار است كه شما براي كنترل نفس خود بايد روي پرده ديافراگم و درون خود تمركز كنيد و براي كنترل صداي خود، مي بايست روي فضاي دهان و در واقع سقف دهان خود تمركز كنيد. كه البته پس از ملكه شدن خود به خود اجرا مي شود.

و نكته مهمي كه عزيزان بايد به آن بپردازند همانگونه كه بيان شد: اينست كه “”صدا را در صاف ترين حالت خود بيرون دهيم و هواي زيادي همراه با صدا به بيرون هدايت نشود”” بگونه اي كه هوا و صدا با كنترل خارج شود. در اينجا بايد حالت خواندن انسان بسيار ريلكس و بدون تكلف و تقلا باشد.(مجدد توجه كنيد به تلاوتهاي تصويري استاد محمود شحات انور).

موقع خواندن نبايد فشار زياد يا گرفتگي عضلات گردن احساس شود بلكه بايد بدن آرام و فك پايين دهان هم كمي شل بگيريم و خصوصا موقع اوج گرفتن نبايستي فك انسان تحت فشار ماهيچه ها باشد. با رعايت اين مطلب افرادي كه داراي صداي زير و نازك هستند موقع تلاوت صداي آنها با همان ويژگي اصلي خود اجرا مي شود.

…………………………………………………………………………….

20 نكته ي 20

۰۱ رطوبت حنجره خود را با تامين رطوبت بدن بالا ببريد تا با خشكي گلو مواجه نشويد. خصوصا ايامي كه تمرين يا اجراهاي سنگين داريد در تامين رطوبت حنجره خود دقت كنيد.

مداحان عزيز در دهه ي محرم كه اجراهاي سنگيني دارند عموما با خشكي گلو مواجه مي شوند و برخي از افراد بدليل بي اطلاعي در اين ايام از خوردن غذاهاي چرب بطور كامل پرهيز مي كنند، در حالي كه مقداري روغن يا چربي (البته با فاصله از زمان اجرا) كه معمولا در غذاها وجود دارد و همچنين آب كافي، براي نرم شدن گلو و جلوگيري از خشك شدن آن بسيار مفيد است. لذا نيازي به خوردن روغن اضافي يا حذف روغن از غذاهاي روزانه نيست.

حنجره مانند لولاي درب نياز به روغن كاري و نرم شدن دارد و خشك بودن آن باعث آسيب رسيدن و گرفتگي آن مي شود. (البته عده اي از مداحان عزيز كه عموما با مشكل گرفتگي صدا مواجه مي شوند، مقدار قابل توجهي از گرفتگي صدايشان بدليل دورگه خواندن آنهاست “مهم” و عموما در مداحي ها خصوصا در قسمتهاي پرشور سينه زني كه خواندن آنها با بيرون دادن زياد نفس همراه هست، آسيب وجود دارد و اين حالت خواندن، در گرفتگي صدا بسيار موثر است و من مطلبي را مهم تر از اين نمي دانم)

مصرف ميوه و سبزيجات هم علاوه بر اينكه محتوي ويتامين A،E و C هستند و براي حنجره مفيدند، همچنين غشاي مخاطي گلو را پايدار نگه مي دارند و در تامين رطوبت حنجره نيز موثر هستند. استفاده از دستگاههاي مرطوب كننده هوا در تابستان و در مناطق خشك، يا ايجاد بخار آب در زمستان و در محل سكونت، براي جلوگيري از خشك شدن حنجره موثرند.

۰۲ بكارگيري صحيح حنجره در اوجهاي سنگين نه تنها باعث گرفتگي صدا نمي شود بلكه باعث آزاد شدن صدا مي گردد. وقتي كه شما زياد اوج مي گيريد اگر حداكثر تا 24 ساعت بعد، صداي شما حالت گرفتگي آن برطرف نشد در تمرين خود شك كنيد.(به توضيحات روش استفاده صحيح از حنجره مراجعه نماييد).

براي اين منظور در تمرينات خود از صداي آواز استفاده كنيد نه صداي فرياد. وقتي شما با صداي بلند فرياد مي زنيد فوراً احساس گرفتگي صدا مي كنيد. اما صداي آواز يا صداي سر، صدايي است كه مناسب اوج گرفتن و باز شدن حنجره ست. برخي افراد به اين باورند كه صدا با خواندن و اوج گرفتن هرگز خراب نمي شود. اما اگر خواندن و تمرين شما صحيح نباشد امکان ایجاد رگه هاى غیر قابل بهبود در صدا، وجود دارد. فردي را سراغ دارم كه با داد زدن، دچار گرفتگي جدي صداي خود شده است. پس توصیه مي شود ابتدا حنجره خود را آماده كنيد(رجوع شود به مباحث گرم كردن حنجره) و سپس گام به گام صداي خود را در پرده هاي صوتي بالا ببريد. در عين حال به نحو صحيح اوج بگيريد تا شاهد پيشرفت چشمگيري در صداي خود شويد.

دست فروشها اگر براي فروش اجناس خود با صداي عادي شروع به داد و فرياد كنند همان روز اول صداي آنها مي گيرد و از كار و كاسبي مي افتند اما اگر متوجه شده باشيد آنها صداي خود را تغيير مي دهند و با حالت آوازهاي جور وا جور و گاهي خنده دار شروع به تبليغ مي كنند و با اين ترفند مي توانند صبح تا شب داد بزنند و هر روز هم كارشان همين هست. چرا كه صداي آواز باعث گرفتگي صدا نمي شود.

۰۳ سختگيري زياد در نخوردن ترشيجات، عدم استفاده از غذاهاي حاوي ادويه، زدن دائمي ماسك روي دهان، نخوردن آب سرد، نخوردن گوشت، نخوردن نمك و از اين جور كارها نه تنها به سلامت حنجره شما كمك نمي كند بلكه شما حنجره خودتان را براي يك آسيب جدي آماده كرده ايد. در اين حال حنجره شما در مقابل كوچكترين تنش، آسيب مي بيند.

من مثالي را براي شما ميزنم تا مسئله بخوبي قابل هضم باشد. فرض كنيد كه مدتي دستتان را داخل دستكش كنيد و بقول معروف دست به سياه و سفيد نزنيد. بعد از يك مدت(مثلا يك ماهه) مثل سابق به كارهايتان بپردازيد. متوجه مي شويد كه دست شما بسيار آسيب پذير شده و با دست زدن به وسايل مختلف، خيلي سريع زخم يا پوست پوستي مي شود! در واقع شما دست خودتان را محافظت نكرده ايد بلكه دست خود را براي يك آسيب جدي آماده كرديد.

بطور كلي حنجره انسان هم تا حدي شبيه به همين مسأله هست. يكي از علتهايي كه خوانندگان، قاريان و مداحان نسبت به سرما آسيب پذيرتر هستند و برخي هم دائم حالت سرماخوردگي و گلو درد دارند بدليل “حساس شدن زياد” آنهاست. در حالي كه افرادي را مي بينيد كه حتي در زمستان هم از خوردن آب سرد دريغ نمي كنند ولي گلو درد هم ندارند.(هرچند اينكار مورد تاييد نيست). بقول معروف خودتان را نازك نارنجي بار نياوريد.

در تاريخ 19/8/92 در صدا و سيما اعلام كرد كه دانشمندان پس از آزمايش روي تعدادي موش به اين نتيجه رسيده اند كه موشهايي كه به آنها ترشي داده شده، ضريب ايمني بدنشان در مقابل سرما بالا رفته… در حالي كه برخي از ما براي حفاظت از حنجره خود، ترشي را بطور كامل از سفره خود حذف كرده ايم!

برخي خوانندگان مي گويند كه مثلا من براي محافظت از حنجره هرگز گوشت نمي خورم در حالي كه روايت شده از امام صادق(ع) در كتاب مكارم الاخلاق كه فرموده اند اگر تا چهل روز توان گوشت خريدن را نداشتيد قرض كنيد و”بخريد”…

يا برخي افراد مي گويند ما هرگز بستني نمي خوريم…

“توصيه جدي ما در مصرف مواد غذايي، توجه ويژه در قبل و بعد از تمرين است نه در طول عمر”

۰۴ يكي از بزرگترين مشكلات قاريان قرآن اينست كه بدليل عفونت هاي گلويي حاصل از سرماخوردگي كه عموما ويروسي هستند توان تمرين خود را از دست مي دهند يا در محافل قرآني و مسابقات قرآن بخاطر اين بيماري تمام تلاش آنها ناكام مي ماند. براي اين منظور مي توانيد از روش مجرب زير استفاده كنيد.

پرسيكا دارويي ست كه در داروخانه به قيمت حدود 3000 تومان مي باشد و احتمالا شما با آن آشنا شده ايد. دارويست بنام دهانشويه يا “پرسيكا” كه ضد انواع ويروس، باكتري و ميكروب هست و زمان استفاده از آن، دهان را از انواع عوامل بيماري زا پاك مي كند. كه مورد استفاده آن براي دهان و دندان است اما من از آن براي رفع امراض گلو استفاده مي كنم. لذا كافيست شخصي كه به گلو درد مبتلا مي شود يا احساس درد گلو مي كند فورا به سراغ اين دارو رفته و در روز در چند نوبت هر بار چند قطره از اين داروي پرسيكا را داخل مقداري آب بريزد و كم كم شروع به خوردن آن كند و به آرامي خورده شود تا روي گلو بماند و اثر گذارد.(قبلا ديده بودم كه روي برشورهاي آن نوشته شده بود كه خوردن آن ايرادي ندارد).

در اين صورت بيماري در عرض حداكثر 24 ساعت انشاء الله كنترل مي شود. ولي اگر گلو درد عفوني شد و پس از يك روز كه از آن گذشت اگر آنوقت به سراغ پرسيكا برويم نبايد انتظار داشته باشيم كه فورا بيماري رفع گردد. اين مورد را بارها و بارها تجربه كرده ام و بمحض احساس گلو درد به همين روش بحمدالله خوب شده ام. حتي اين لحظه كه اين مطلب را تايپ مي كنم، ديشب همين مشكل برايم پيش آمد و بطور جدي گلو درد گرفتم… و با همين روش، الان اثري از گلو درد ديشب ندارم. (اما با اين حال، اين مطلب كاملا شخصي است و مسئوليت استفاده از اين روش برعهده خود شماست). همچنين مي توانيد از داروهاي گياهي كه اثرات اين چنيني دارند نيز استفاده كنيد. داروي گياهي كه من به ذهنم مي آيد و مي توانيد در اينترنت هم به راحتي در مورد آن تحقيق كنيد و آثار مشابه دارد “آويشن” هست كه به راحتي در عطاري ها وجود دارد و حتي ضد حساسيت مي باشد و… .

برخي هم آب گرم و آبليمو را براي اين منظور بسيار زياد توصيه كرده اند. هرچند براي سرما خوردگي آب گرم و آبليموي تازه همراه با عسل بسيار مفيد است اما آبليموي غليظ يا خالص را براي گلو درد توصيه نمي كنم، چون من اثر سوء در اين مورد ديده ام.(شايد زماني كه گلو حالت عفوني پيدا مي كند آسيب پذير تر است و ريختن اسيد(آبليمو) روي آن باعث لطمه زدن به آن مي شود.

۰۵ عادتهاي غذايي خود را بيابيد. حنجره هركس ممكن است نسبت به مواد يا غذايي واكنش مثبت و نسبت به غذايي ديگر واكنش منفي نشان دهد. در حالي كه براي فرد ديگري ممكن است برخلاف اين قضيه باشد. مثلا برخي افراد با خوردن غذاي چرب قبل از تمرين، حال خوشتري دارند در حالي كه عده اي ديگر قبل از تمرين، بطور جدي از خوردن غذاهاي چرب پرهيز مي كنند. دقت كنيد كه چه غذاها يا موادي با حنجره شما سازش يا ناسازگاري دارند. همچنين زدن مسواك(همراه با خمير دندان) باعث گرفتگي صدا در برخي از افراد مي شود. برخي با حمام رفتن قبل از تمرين موافق و برخي مخالفند و از اين قبيل… لذا اين عادتها را بيابيد و در قبل يا بعد از تمرين به آنها توجه كنيد.

۰۶ اگر آب را به چهار دسته تقسيم بندي كنيم توصيه ما اينست كه هيچگاه از آب يخ و آب داغ استفاده نكنيد. اما هميشه مي توانيد از آب معمولي(آب لوله شهري) استفاده كنيد. تكليف اين سه مورد آب معلوم است. ميماند خوردن آب خنك كه با گذاشتن يك بطري آب در درب يخچال بدست مي آيد و خوردن آن كمي توضيح داره:

اگر شما از آن دسته افرادي هستيد كه مثلا در دهه محرم، شبانه روز كارتان خواندن هست(مانند مداحان عزيز) و صداي شما دائم گرم هست، خوردن آب سرد هم در اين ايام به شما توصيه نمي شود، بلكه مي توانيد از آب معمولي استفاده كنيد.

ولي براي عموم افراد كه فقط ساعاتي از روز را به تمرين صدا مي پردازند مطلبي كه خيلي مهم هست، قبل و بعد تمرين و اجراست كه بايد با مراقبت ويژه اي همراه باشد. چرا كه حنجره در موقع گرم شدن از حساسيت زيادي برخوردار مي شود و اگر مورد توجه قرار نگيرد ميتواند آسيب جدي ببيند. پس شما ميتوانيد در طول روز از آب خنك استفاده كنيد اما قبل و بعد از تمرين مراقبت ويژه اي داشته باشيد و از آب معمولي استفاده كنيد. فرمول استفاده از غذاهاي داغ، سرد يا معمولي هم مانند نحوه استفاده از آب هست كه توضيح دادم.

۰۷ خصوصا در فصل زمستان هنگام خواندن، يا قبل و بعد از تمرينات خود حتي در فضاي عمومي، سعي كنيد براي تنفس از بيني به جاي دهان استفاده كنيد تا هواي گرم، مرطوب و تصفيه شده استنشاق كنيد. هرچند اين مطلب بسيار ساده به نظر مي رسد اما در مصونيت حنجره شما از سرما و بيماريها در اين فصل بسيار تأثير دارد.


۰۸ از مصرف مواد غذايي خلط آور، مثل محصولات لبني، آبليمو و.. يا غذاهاي شور كه باعث خشكي دهان مي شوند و نيز ترشيجات كه صاحب اسيدهاي قوي هستند و همچنين آب و خوراكيهاي سرد در ساعات قبل از خواندن پرهيز كنيد.


۰۹ استراحت حنجره: برخي اساتيد به خوابيدن قبل از تمرين يا اجرا، زياد توصيه مي كنند در حالي كه برخي افراد پس از بيدار شدن از خواب با گرفتگي صدا مواجه هستند و نمي توانند خوب تلاوت كنند. توضيح اينكه در صورتي كه شما تمرينات سنگيني داريد مثلا قبل از ظهر چند ساعت تمرين كرده ايد و اوج گرفته ايد، در صورتي كه يكباره شما را براي اجراي برنامه در شب دعوت كنند لازم است ظهر به ميزان كافي بخوابيد و به حنجره خود استراحت دهيد. اما اگر يكي دو روز هست كه شما با حنجره خود كار نكرده ايد و قرار است كه مثلا در شب اجراي برنامه تلاوت داشته باشيد، خوابيدن در ظهر نه تنها كمكي به شما نمي كند بلكه گرمي صدايي را كه در اثر حرف زدن در طول روز بدست آورده ايد هم از شما مي گيرد. لذا متناسب با ميزان گرم بودن حنجره خود، خوابتان را تنظيم كنيد و استراحت كافي داشته باشيد. فرد خسته با بهترين حنجره هم با افت كيفيت مواجه است.

۰۱۰ مراحل گرم كردن صداي خود را رعايت كنيد تا اثرات پيشرفت صداي خود را ببينيد. صبحها زماني كه مي خواهيد وضو بگيريد يك استكان آب داخل كتري بريزيد و زير آنرا روشن كنيد. براي يك استكان آب يك دقيقه بيشتر نياز نيست تا خوب گرم شود. تا شما وضو مي گيريد آب آماده شده و با خوردن آن اولين و مهمترين قدم خود را در اين روز براي گرم كردن حنجره خود انجام داده ايد. برخي معتقدند كه حرف زدن معمولي اولين قدم براي گرم شدن صداست اما خوردن مقداري آب گرم، قدم جلوتر از حرف زدن است كه توصيه مي شود. پس از آن شما از خواندن با دهان بسته، براي گرم شدن صداي خود استفاده كنيد. مثلا صبح زود كه براي رفتن سركار، از منزل بيرون مي رويد و فرصت تمرين صبحگاهي نداريد، مي توانيد در مسير رفتن به محل كار اين تمرين را انجام دهيد و صداي خود را آماده كنيد. بدين صورت كه دهان خود را بسته نگه داريد و صدا تنها از راه بيني بيرون داده شود و بصورت موج دار شروع به كشيدن صداي خود كنيد. همچنين قبل از اجرا يا تمرين سخت، بهتر است صداي خود را با تحريرهاي نرم گلويي با دهان بسته، گرم كنيد. كه به اين روش هارموني هم گويند. هرچند تعريف اصلي هارموني مطلب ديگري است.

۰۱۱ يك راه براي زياد شدن طول نفس اين است: صبحها كه از خواب بيدار مي شويد يا شب هنگام خوابيدن، چند نفس عميق بكشيد و كمي نگه داريد. تداوم اين تمرين در ازدياد نفس شما بسيار موثر است.(براي نحوه تمرين و… رجوع شود به قسمت تمرين تنفس كه بيان شد)

۰۱۲ افرادي كه صداي آنها خش دار است بدانند كه مهمترين عامل در خش دار شدن صدا اينست كه فرد بدون گرم كردن حنجره خود، در پرده هاي صوتي بالا شروع به خواندن كند(خصوصا در هواي سرد) و يا اينكه با دهان باز شروع به فرياد زدن كند كه در اينصورت فشار زياد هوا باعث خش دار شدن صدا مي گردد. و در صورتي كه فرد دائم و بطور جدي با چنين مشكلي روبروست احتمالا قسمتي از حنجره خود را دچار آسيب جدي كرده و نياز به معاينات پزشكي يا عمل جراحي است.

لذا قبل از خواندن، هميشه صداي خود را گرم كنيد. خصوصا صبحها اگر مي خواهيد تمرين كنيد با احتياط عمل كنيد و حتما حنجره خود را با روشهايي كه گفتم و با خواندن در پرده هاي صوتي پايين گرم كنيد.

۰۱۳ براي رفع گرفتگي صدا مي توانيد در پايان تمرينات سنگين خود، حرف (ر) را بدون قطع نفس و مسلسل وار در چندين مرحله و حدود 5 دقيقه تكرار كنيد. بدين شكل(ررررررررررررررررر) وقتي شما مثلا حدود 2 ساعت يا بيشتر تمرين كرديد و خصوصا با صداي بلند خوانديد، احساس گرفتگي صدا خواهيد كرد با اين تمرين خواهيد ديد كه صداي خش دار و گرفته شما تا حد نسبتا خوبي صاف مي گردد. شايد علت اينست كه هنگام تمرين و خصوصا اوج گرفتنها، باعث مي شود كه طول قسمتي از تارهاي صوتي بزرگتر مي شود و تمام پرده صوتي بطور يكسان كشيده نمي شوند و با اين تمرين شما تمام حنجره را بصورت منظم نرمش مي دهيد و به حالت عادي باز مي گردانيد.

۰۱۴ ورزشكاران روشي دارند بنام بازگشت به حالت اوليه كه متاسفانه اغلب ما از آن بي اطلاع هستيم. بدين صورت كه در پايان ورزشهاي سنگين، بايد مجدد نرمشي انجام شود. در بكارگيري صدا هم اين نكته حائز اهميت هست. يعني در پايان تمرينات سنگين صدا، مي بايست كمي با صداي پايين بخوانيم يا از تكرار حرف (ر ) براي اين منظور بهره ببريم.

۰۱۵ غير از روشهايي كه عموما از آن اطلاع داريد جديدترين روش براي زير شدن صدا و براي تقويت تحرير و منظم شدن تارهاي صوتي و برخي مزاياي ديگر، تكرار حرف (ر) به همان شكلي كه در بالا توضيح دادم توصيه مي شود. با اين تمرين شما در مدت زمان كوتاهي عملا به اين نتيجه خواهيد رسيد. البته بهتر است در پرده صوتي پايين شروع به خواندن كنيد و پس از گرم شدن صدا اين كار را انجام دهيد. هرچند كه تكرار حرف( ر ) در گرم شدن صدا هم موثر است. همچنين كساني كه زبان سنگيني دارند و حروف را سنگين تلفظ مي كنند از اين روش استفاده كنند چرا كه اين ورزش زبان در سبك كردن آن(نه از نظر وزني بلكه كلامي) موثر است.

۰۱۶ اين حقير توصيه مي كنم كه “كش” صداي خود را پيدا كنيد و با همان ويژگي، شروع به خواندن كنيد. يعني اگر خصوصيت ذاتي صداي شما “زير” هست هرگز سعي نكنيد كه با صداي بم به تلاوت بپردازيد(البته قطعه هاي كوتاهي از تلاوت مانعي ايجاد نمي كند. اما حالت غالبي تلاوت شما بايد براساس ويژگي ذاتي صداي خود كه همان زير يا بم بودن هست اجرا گردد). كساني كه با رعايت اين مطلب تلاوتهاي خود را انجام مي دهند پيشرفتهاي چشگير و بيشتري نسبت به بقيه دارند و حنجره آنها بسيار سازگارتر با صدا پيشرفت مي كند و عمر صدا و ماندگاري صداي آنها طولاني تر خواهد بود و در سنين بالا هم مي توانند از صداي خود بهره ببرند.

۰۱۷ استعمال دخانيات و قرار گرفتن در معرض دود و محيطهاي آلوده به آن، نه تنها باعث سوزش و خارش مزمن مي شود، بلكه علاوه بر آن مي تواند باعث دگرگوني بافت سلولي تارهاي صوتي گردد. شكل سلولهاي مخاطي تغيير مي كند و به چيزي بسيار متفاوت از سلولهاي طبيعي تبديل مي شوند كه به آنها سرطان حنجره مي گويند و نيز در دراز مدت نيز موجب تغييرات بافتي جدي در راه هاي هوايي مي گردد. برخي به اين باور رسيده اند كه كشيدن قليان در باز شدن حنجره موثر است و اين رويكرد متاسفانه در برخي مداحان سرايت كرده است(انشاء الله كه اين حقير اشتباه شنيده ام). در حالي كه هرگز علم پزشكي اين كار را تاييد نمي كند و تنها تلقين اين افراد هست كه گمان مي كنند با اين كار پيشرفت خواهند كرد. گيرم كه باشد، آيا ائمه اطهار سلام الله عليها راضي هستند؟ شأن قاريان و مداحان بالاتر از اينست كه عكس آنها را با كشيدن قليان بلوتوث كنند..

۰۱۸ يكي از توصيه هايي كه در بعضي از سايتها ديده شده اينست كه براي تقويت حنجره، فك پايين خود را به سينه، ثابت بچسبانيد بطوري كه وزن سر روي چانه بيفتد و در اين حالت دهان را باز و بسته كنيد تا ماهيچه هاي فك شما قوي گردد. و متاسفانه حتي ديده ام كه برخي افراد وقت خود را صرف چنين تمريني مي كنند. در حالي كه اين تمرين اثر مثبتي ندارد و هركس عملا اثرات مثبت آنرا ديده به ما هم خبر دهد. علتش هم مشخص هست: هنگام تلاوت فك پايين انسان بايد شل، آزاد و بدون گرفتگي باشد. پس در اين حالت ماهيچه هاي فك و صورت عملا نبايد دخالتي داشته باشند. و اگر شما بيوگرافي حنجره و فاصله آنرا تا فك مورد بررسي قرار دهيد بي تاثيري ماهيچه هاي فك در حنجره را متوجه خواهيد شد. حتي وقتي مي خواهيم صدايمان را بلند كنيم نيازي به ماهيچه هاي ورزيده ي فك نيست! (نظر شخصي)

۰۱۹ در هنگام اجرا اگر روي صندلي نشستيد بايد به گونه اي باشد كه سينه با ران پا زاويه حداقل 90 درجه بسازد بلكه كمي بازتر. اگر ميسر نشد مي توانيد در قسمت جلو صندلي بنشينيد تا اين زاويه بيشتر شود و در اين حالت بايد كمي شكم بيرون داده شود تا زمينه تنفس شكمي فراهم گردد و بدون اينكه كمر خم شود، خود را راحت بگيريد و ريلكس وانمود كنيد. در مقابل بقيه تظاهر به عادي بودن حالت خود داشته باشيد. نگاه كردن به افرادي كه در مقابل ما قرار دارند بسيار هائز اهميت است. لذا بهتر است كه از حفظ بخوانيد تا نگاهتان به طرف مقابل باشد و به خم شدن گردن منجر نشود. صاف بودن سر و سينه و نگاه مستقيم از ابتدايي ترين قدم براي اجراي يك برنامه است. در اين حالت تلاوتهاي خود را با كمي تكان دادن ابرو و تغيير صورت و استفاده از دست كيفيت ببخشيد. فردي كه حس و حال را در اعضاء خود وارد مي كند و نمايش مي دهد حال معنوي تلاوت او هم تغيير مي كند و موثر تر از زماني است كه مثل چوب خشك بنشيند و بخواند. اين حالات را در قاريان مصري دقت و به همان اندازه تقليد كنيد.

۰۲۰ گاهي فراموش مي كنيم كه تمام امور بدست خداست و تقسيم روزيها در دست قدرتمند اوست. چه پشتوانه اي قوي تر از خدا وجود دارد كه ما را در آرزوهايمان موفق بدارد؟ اگر نظر خداوند بر اين باشد كه بنده اي را در امري موفق بدارد چه تضميني بهتر از آن هست؟ هرچند بايد در امور مختلف تلاش كنيم اما همه چيز تمرين نيست. چه صدا داشته باشيم و چه محروم باشيم، در معرض امتحان الهي هستيم. مهم اينست كه شاكر باشيم. ما كه صلاح خودمان را نمي دانيم. و چه بسا كه به زودي صداي ما در مرحله اي از اوج خود قرار گيرد. فراموش نكنيم اوست كه يقبضُ و يبسطُ.. پس، از او در پيشرفت خود كمك بگيريم. و بدانيم كه خصوصا در ضمينه مداحي و قرائت قرآن “هيچ ضمانتي برتر از معنويت نيست”. اگر براي او و در مسير رضايت او تمرين كنيم و بخوانيم، خود خداوند راهها را نشان مي دهد و هموار مي سازد. مطالب كليدي را به ما مي رساند و موفق خواهيم شد. و اگر براي خدا كار كنيم ديگر نگران نتيجه كار نيستيم كه خوب شود يا بد. فقط خوشحاليم از اينكه اين كار را براي او انجام داده ايم و بس.